KAŞÜSTÜ’NÜN TARİHSEL GELİŞİMİ
Kaşüstü yerleşim alanının ne zaman kurulduğunu gösterir yazılı bir belge yoktur. Ancak Trabzon şehrinin gelişim sürecine paralel olarak geliştiği sanılmaktadır. Yörede yerleşim hangi tarihte başladığı bilinmemektedir.Yapılan çeşitli araştırmalara göre ilk yerleşim M.Ö 2000 yılında olduğu sanılmaktadır.
Yunan tarihçisi YUVANİDİS’e göre M.Ö 8. yüzyılda miletler deniz yolu ile SİNOP’u zaptetmişler. Ardından M.Ö 756 yılında Trabzon şehrini kurmuşlardır.
Bu görüşe karşı olan tarihçiler ise bu tarihte zaten burada yerleşim olduğunu, miletlerin sadece revizyon yaptığını savunmaktadır.
Şemsettin Sami “KAMUS UL ALEM” adlı eserinde ise yörenin truva savaşı sırasında var olduğunu belirtmektedir.
M.Ö 50- M.S 395 yılları arasında Roma
395-1204 yılları arasında Bizanslar
1204-1461 yılları arasında komninuslar devri yaşanmış.
26 Ekim 1461 tarihinde Fatih Sultan Mehmet’in kenti almasıyla Osmanlı dönemi başlamıştır.
Şakir Servet’in Trabzon tarihi adlı eserinde Yomra’nın ilk merkezinin “KOVATA” olduğu sınırlarının ise Trabzon Sürmene arasında olduğunu görmekteyiz.
Burada tarihi eser olmayıp ancak “ŞANE” namı kayda değer bir taştan acısu çıkar ve bu şişeler alınır. İstiymal eylerler. İnsan içip pek nefi olduğu tecrübe edenlerden işittim.
Hatta bu sudan Avrupa’ya dahi gönderirlerdi.
Yorma merkeze bağlı ilçe olup merkezi kovatadır. Birkaç dükkandan ibarettir. Meyvesi bol çekirdeksiz elması ünlüdür.
Evliya Çelebi seyahatnamesinde de Trabzon’dan Sürmene’ye giderken şane kasabasına vardık. Buna “ROVŞE” limanı derler. İyi yataktır, dağları taşları ormanları fındıktır. Şane fındığı her yerde meşhurdur demiştir.
Kaşüstü yerleşiminde Türk ve Rumlar 1918 yılına kadar beraber yaşamışlardır. Rumlar 24 Şubat 1918 tarihinde göç etmişlerdir.
Yerleşimin eski adı Rumlarca da güzel yer anlamına gelen “KUHLA” idi.
Ancak 1958 yılında arazi yapısının göz ve kaşa benzemesi nedeni ile eski ismi kaşüstü olarak değiştirilmiştir.
Köy statüsünde olan Kaşüstü 92/41023 sayılı kararname ile belde olmuş 27 Mart 1994 yılında yapılan mahalli seçimlerde tüzel kişilik kazanmıştır.
alıntı
