Çaykara Trabzon’un doğa harikası Karadeniz’in sahil kesiminde olan Of ilçesinden 25km içeride Solaklı ve Yeşilalan derelerinin birleştiği vadide bulunmaktadır. İlçenin sınırlarını Doğuda Rize’nin İkizdere, Güneyde Bayburt vilayeti, Batıda Sürmene, Kuzeyde Dernekpazarı ilçeleriyle çevrilidir.Yüzölçümü 637 km2 dir. Merkez ilçeye bağlı Uzungöl, Karaçam ve Ataköy adında belediyeleri ve 29 köyü vardır. Nüfusu 25.000 dir. Çaykara 01.01.1948 yılında ilçe olmuş, 13.05.1948’de ise Belediye olmuştur. Bölgemizin arazisi 3’üncü zamanda teşekkül etmiştir. Bu nedenle çok sarp ve dağlık yapıya sahiptir.
Çaykara’da her mevsim yağışlı geçer. İlçe orman bakımından zengindir. Bu ormanlarda, yüksek kesimlerde ladin’in çeşitleri, yükseklik azaldıkça gürgen, kestane ve kızılağaç türlerine rastlanır. İlçede tarım yapılan arazi çok azdır. Arazinin eğimli oluşu sürekli toprak kaybına neden olur. Tahıl çeşitleri arasında en çok mısır yetiştirilir. Endüstri bitkilerinden fındık ve çay üretilmektedir. Fakat bunlar halkın geçimini sağlaması için yeterli değildir. Bu durumda ilçenin nüfusunun diğer bölgelere göç etmesine neden olmaktadır. Hayvancılık köylerdeki otlak arazinin yetersizliğinden az bir miktarda yapılmaktadır. Eskiden halkın yaşamında önemli yeri olan yaylacılık günümüzde önemini korumakla birlikte, dinlenme ve tatil yapmaya elverişli yerler olmuşlardır.
Çaykara insanının en büyük özelliklerinden birisi çalışkan olmaları ve vatan için her şeyini feda edecek derecede vatanını sevmeleridir.
Tarihi ve Coğrafi Durumu
Caykaranin Tarihi, genelde Trabzon'un Tarihi ile ilişkilidir. Tarihi bilgilere göre Caykara, Eti'lerden itibaren bir çok Kavimlerin uğrağı olmuştur. Peçeneklerin ve Bizanslıların hakimiyeti altına girmiştir. En son olarak 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon'u Pontus Devletinden alması ile kesin olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine geçmiştir.
1915 yılında Birinci Dünya Savaşı sırasında Caykara Rus Ordusunun işgaline uğrar. İlçemizin 27 km güneyindeki Sultanmurat yaylasında bulunan "Şehitler Tepesi" bu savaşta şehit düşen Türk Askerlerinin ölümsüz anıtıdır.
Caykara 1925 yılına kadar Of ilçesine bağlı bir köy iken, 1925 yılında Bucak, 01.06.1947 yılında 5071 sayılı kanunla İlçe statüsüne kavuşmuş, 01.01.1948 tarihinde de fiilen teşkilatlandırılmıştır. 27 Şubat Caykaranin Kurtuluş Günü olarak kutlanmaktadır.
Çaykara adını Solaklı ve Yeşilalan derelerinin birleştiği yere yakın taşların arasından çıkan "Çaykara Suyu"'ndan almıştır.
Caykara, dağlık ve kayalık bir yapıya sahiptir. Trabzon iline 75 km uzaklıktadır. Caykaranın merkezi denizden 280 m yükseklikte ve 25 km içeridedir. Of ilçesinden Bayburt ili İstikametine uzanan vadinin içinde kurulmuştur.
Soğanlı Dağları ve Uzungöl bucağının doğu ve güneyinde bulunan dağlardan çıkan sular, Ataköy Kasabası yakınında birleşerek Solaklı Çayı adını alır ve Of ilçesinde denize dökülür. Solaklı Çayı'nın yatağı dar olduğundan, bu çayın kenarında bulunan CAYKARA nın yerleşim alanı da dardır. Çaykara, Trabzon'un deniz sahilinden içeride olan 6 ilçesinden biridir. ÇAYKARANIN 420 km2.lik bir yerleşim alanı vardır. Of -Dernekpazarı-Çaykara-Bayburt Devlet Karayolu, Solaklı Çayı'nı takip eder. Bayburt ili sınırları içinde bulunan Soğanlı Dağlarının yüksekliği 3.000 metre yi bulur.
Bitki Örtüsü
İlçede hemen hemen bütün mevsimlerde yağışın görülmesi, bitki örtüsünün gür ormanlarla kaplı olmasına neden olmuştur. 900 m yüksekliğe kadar nemi seven geniş yapraklı (kayın, gürgen, meşe, çam, sarıçam kızılağaç, kestane, ceviz ve çeşitli meyve ağaçları), 900-1300 m arası ise iğne yapraklı ile kayın karışık ormanlar, 1300-2200 m ye kadar iğne yapraklı (karaçam- köknar gibi) ağaçlar mevcuttur. Genellikle ağaç türleri ilçe merkezinden yukarıya doğru kestane, kızılağaç, gürgen, ladin, kayın, sarıçam, köknar, akağaç, saf ve karışık meşeler yer alır. İlçe genelinde ormanın üst sınırı Demirkapı’da 2200m ye ulaşır. Yüzyıllardan beri köylerden ve yaylalardan bilinçsiz bir şekilde ormanların tahribi (yakacak ) sonucu ormanın üst sınırının aşağıya doğru inmesine neden olmuştur. Ormanların korunması için 1838' de İstanbul Nezaretine bağlı Orman Müdürlüğü kurulmuş, ancak bugün hizmet verememektedir. 1857 yılında Kanunname’î Arazi ilan edilmesi ile ormanların korunmasına ilk adım atılmış oldu. Ancak gelişen zaman içinde bu kanunda ihtiyaca cevap veremediğinden, 1937 yılında çıkarılan 3116 sayılı Orman Kanunu ile 3204 sayılı Teşkilat Kanununda ormancılığın temeli atılarak bu tarihten sonra teknik anlamda ormancılık başlamış oldu. Çaykara ilçesinin toplam ormanlık alanı 19.906 hektardır. Bu Ormanların bir kısmı bozuk vasıflı ve Köylülerle Sosyal problemli muhafaza ormanlarıdır. Üretilen 1200 orman emvalinden Orman Köylülerine zati ihtiyaç olarak (31 ve 32. maddelere göre) verilmektedir. 31. madde tamirat, 32’inci madde yeni inşaat olarak bilinmektedir.
İlçede mevcut ormanlar özellikle Uzungöl yöresinin ormanlarıdır. Bitki örtüsü, yaban hayatı bakımından elverişli ve zengin oluşu, doğa güzelliğinin olması Uzungöl çevresini “ Tabiatı Koruma Parkı” olarak ilan edilmesine kadar ulaşmıştır.
akarsular
solaklı deresi
İlçe merkezinden geçen solaklı deresi, Soğanlı ve Haldızen dağlarındaki buzul göllerinden ve ilkbaharda eriyen buzullardan kaynağını almaktadır. Trabzon ilinin en uzun akarsularındandır. Uzunluğu 80 km dir. Çaykara’yı Kuzey - Güney yönünde yararak derin vadiler oluşturur. Solaklı deresinin havzası 700 Km2 civarındadır. Debisi Türkiye ortalamasının üzerindedir. Tatlı su balıkları ile ün yapmıştır. Son zamanlarda Uzungöl beldesinin turizme açılması ve yeni yol yapımı nedeniyle suyun kirlenmesi sonucunda balıkların üremesine önemli ölçüde zarar vermiştir. Akarsuda Çambaşı köyü altındaki Çatma mevkiine kadar sazan ile karışık alabalık, daha yukarı kısımlarda ise sadece alabalık yaşamaktadır.
Solaklı deresini besleyen kollar;
Uzungöl Beldesi yönünden İbsil Deresi, Haldızen Deresi, Multat Deresi, Baldi Deresi, Siron Deresi, Taşlıgerdik Deresi ve Çambaşı dereleridir.
Karaçam (Ogene) bölgesinden Şekersu yayla deresi, Heneke deresi, Karaçam mezra deresi, Uzuntarla deresi ve Çamlıbel dereleridir.
Uzungöl ve Karaçam bölgelerinden gelen bu iki kol Çambaşı köyü altındaki Çatma mevkiinde birleşerek Çaykara merkezine kadar Hadi suyunu alıp, İlçe merkezinde Yeşilalan-Baltacılı deresi ile birleşir. Dernekpazarı ve Taşhanpazarından geçerek Of ilçesinden Karadenize dökülür. Solaklı deresinin özellikle Raftink Sporu yapmak için çok müsait bir yapıya sahip olmasına rağmen, ne yazıkki şu zamana kadar gerekli tanıtım faaliyetleri yapılmadığından yöreyi ziyaret eden yabancı turistler tarafından ara sıra bu spor yapılmaktadır.
b. yeşilalan baltacılı deresi
Bu dere adını Yeşilalan ve Baltacılı köylerinin mezraları ( Harsan) mevkiinden almaktadır. Yağmurlu yıllarda Çaykara merkezini su baskını yönünden tehdit eder.Yağmur yağdığı zaman sürekli bulanık akar. İlçe merkezinde Solaklı deresi ile birleşir. Üzerinde İlçe merkezinden 200- 500 m ye kadar alabalık yaşamaktadır. Derenin Baltacılı bölümünde alabalık tesisleri mevcuttur. 2000 yaz sezonunda ilçe merkezinde alabalık üretme havuzları ile bir restoran hizmete açılmıştır.
Çaykara Şelaleleri , şelaleler
a) Şekersu köyünden 1 Km aşağıda (Kuzeyde) yer alır. Sularını 50-60 metre altta bulunan gölete düşürmektedir. Şelaleye ulaşmak için ya Karaçam bölgesinden veya Şekersu köyünden gitmek gerekir.
b) Yeşilalan- Baltacılı deresi üzerinde ilçe merkezinden 2 Km uzaklıkta bulunur.Ulaşımı zor olması tanınmasını engellemiştir. Suları 20 metre yükseklikten alttaki gölete düşmektedir.
c) Uzungöl- Çaykara karayolu üzerinde Çambaşı deresi üzerindeki 8-10 metre yüksekliktedir.
e) Taşlıgedik köyü altında ve Taşlıgedik deresi üzerinde kademeli bir şekilde oluşan Şelale, Çamlıbaşı köyü yol ayrımından 200 metre aşağıdadır. Sular 5-6 metre yükseklikten kademeli bir şekilde aşağıya doğru inmektedir.
Çaykara Gölleri
a) Uzungöl :
Eski adı beldenin adı olan “Şerah” gölüdür. Yüksekliği 1250 m dir. İlçe merkezine 20 km uzaklıkta olup, oluştuğu zaman konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır.Ancak Solaklı deresinin ana kolu olan Haldızen Deresinin önü, Beldenin Koşon mevkiinden büyük bir toprak kayması nedeniyle dere ağzını kapatması sonucunda oluştuğu bilinmektedir. Gölün 5000 metre aşağısında taşınmış toprak ve moloz taşları ile gölün kuzey batısındaki Plato görünümlü arazi bunu kanıtlamaktadır.Gölün çevresi 7 km, ebatı 1000 x500m, derinliği ise 20 m dir. Doğu ve Batı tarafı dağlık, Kuzey Güney tarafı bir plato görünümün de olup, etrafı tamamen yüksekliği 500 metreyi bulan gür karaçam ormanları ile kaplıdır. Özellikle ilkbahar aylarında karlar ın erimesi ve aşırı yağışların olması nedeniyle gölü besleyen Haldızen deresinin taşıdığı toprak ve moloz yığınlarının gölün yapısını bozmaması için özellikle son yıllarda büyük çalışmalar yapılmaktadır. Bu çerçevede ilk olarak DSİ tarafından iki adet gölet yapılmış olup, bu tedbirler alınmadan önce oluşan kum ve çakıl yığıntılarının kaldırılması için yeni bir proje çalışması başlatılmıştır. Gölün etrafındaki yerleşim alanlarının dışında çimenlik ve ormanlarla kaplı olduğu, sularının soğukluğu, tabii görünümü ile bir doğa harikasıdır. Bütün bu özellikleri taşıyan Uzungöl Beldesi Kültür Bakanlığı Trabzon Kültür ve Tabiat varlıkları Koruma Kurlunun 04.12.1988 tarih ve 3332 sayılı kararı ile birinci derece Sit Alanı ilan edilmiştir.
b) Aygır gölü
Eski adı Anzer Gölüdür. Anzer yaylasında bulunur. Çok küçük olmasından dolay kitap ve ansiklopedilerde yer almaz. Sadece Soğanlı ve Haldızen dağları üzerindeki buzul gölleri adı altında bilinir. Alanı 10 dönüm civarındadır. Sularını buzulların erimesinden alır.
c) Balık gölü
Demirkapı köyünün güneyindeki dağın doruğunda bulunur. Adını içinde yaşayan alabalıkların çokluğundan alır. Solaklı deresinin bir kolu olan Haldızen deresinin başlangıç yeri burasıdır. Gölün etrafı yazın dinlenme yeri için idealdir. Gölde balık avlamak Demirkapı Köyü Muhtarlığının iznine bağlıdır.
d) Karagöl
Yüksekliği 2000 metreyi bulan Karakaya dağının eteğinde bulunur. Adını da bu dağın adından alır. Gölün dibi çok siyah olduğundan görünmez. Su kaynağı buzulların erimesinden kaynaklandığı için yazın bile çok soğuk suya sahiptir.
e) Sarıgöl
Balık gölünün doğusunda yer alır. Diğer göller gibi bu gölde buzullarla beslenir.
f) Diğer buzul gölleri
Pir Ömer Gölü, Buzlu Göl, Koyun Gölü, Dipsiz Göl, Hatalan Gölü, Sırrı Göl ve Kazıklı Gölü sıralanabilir.
Yukarıda adı geçen göllerin (Uzungöl Hariç) hepsi buzul gölleridir. Bir kısmı sonbaharda sularını kaybeder. Örnek olarak Multat Yaylasının üzerindeki Kazıklı Gölü bunlardan biridir.Bu göllerin diplerinde çakıl, mil ve çamur bulunması ve çok soğuk olmalarından dolayı yüzmek için oldukça tehlikelidirler.
çaykaranın yaylaları
İlçeye bağlı yaylalar:
1-Ablayeras 2-Arapdere 3-Araşka 4-Barma 5-Bondilodi 6-Cahmut 7-Cerah 8-Eğrisu 9-Hanırmak 10-Halkomas 11-Sultanmurat Şehitleri 12-Kuşmer 13-Kakart görünüm 14-Koğuktaş 15-Limonsuyu 16-Lustra 17-Malakamboz 18-Mahtala 19-Multat 20-Mavreyas 21-Manoho 22-Öküzlü 24-Sarıkaya 25-Sıcakoba 26-Sultanmurat 27-Şekersu 28-Tabanoz 29-Turnalı 30-Vartan 31-Veli 32-Yente 33-Yurt
Yukarıda adı geçen Yaylalarda;
a) 30 Temmuz Kuşmer Yaylası şenlikleri
b) 23 Haziran Sultanmurat Yaylası Şehitleri anma törenleri
c) 07 Ağustos Sultanmurat yayla ortası şenlikleri
d) Şekersu Yaylasına ise Uzungöl'den günlük turizm turları düzenlenmektedir.
Kuşmer Yaylası ile arka plandaki parçalı buzullardan bir görünüm.
Yaylalarda Eki ayının Sonunda yağan kar Yayla evlerini örter. Eğrisu Yaylasından Bir görünüm
kaynak sular (içme ve şifalı sular)
İlçemiz Karadeniz iklimi etkisinde olması nedeniyle, her mevsim yağış alan bir yapıya sahiptir. Bu nedenle kaynak suları çok fazladır. Genelde her akarsuyun kaynağı yer altı veya buzul kaynaklarından oluşur. İlçe merkezine Yeşilalan-Baltacılı mezralarından içme suyu sağlanmaktadır. Gerek ilçe merkezinde gerek se köylerde içme suyu sıkıntısı bulunmamaktadır. Kaplıca ve şifalı sular bakımından ilçemiz olukça fakirdir. Bilinen şifalı suları şunlardır.
a)Hadi Suyu; suyun sıcaklığı 180 C dir. Debisi ise 0.5 lt/s dir. İlçenin eskiden beri bilinen en önemli maden suyudur. İlçe Merkezine 4 km uzaklıktadır. Bazı deri ve böbrek hastalıklarına iyi geldiği söylenir.
b)Buşur Suyu; Cahmut yaylasına yakın Buşur mevkiindedir. Böbrek taşları için önemlidir. İçindeki metallerin analizi yapılmadığı için fazla içilmesi sakıncalıdır.
c)Eğridere Köyü Harsan mevkii Maden Suyu; bazı deri hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
Yukarıda adı geçen maden sularının analizleri yapılarak hangi mineralleri içerdikleri araştırıldığı takdirde yöre insanına faydalı olacağı kanısındayız.
iklim
İlçede genelde Karadeniz (ılıman ) iklimi görülür. Her mevsim yağışlıdır. Yağışların büyük bölümü Sonbahar ve Kış aylarında ve kısmen de İlkbahar aylarında görülür. Güneye doğru Bayburt ili sınırından öteye Karasal iklim görülmeye başlar.Yıllık yağış miktarı 1500 m3 civarındadır. Kışlar İlçe merkezinde ve ilçeye yakın bölgelerde fazla soğuk olmamasına karşın yüksek kesimlerde aşırı karlı ve soğuk geçer. En soğuk aylar Ocak, Şubat ve Mart aylarıdır. Bu aylarda ortalama sıcaklık 5-70 C aracında olup, buzlu gün sayısı 10-15 gün civarındadır.Yükseğe çıkıldıkça buzlu gün sayısı artar.Yaylalarda genelde Ekim ayı sonunda kar yağması sonucu zemin karla kaplanır ve Mayıs ayına kadar erimez. Bu aydan sonra yaylalar yeniden şenlenmeye başlar. En sıcak aylar Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Bu aylarda ortalama sıcaklık 200 C civarındadır. Yükseğe çıkıldıkça sıcaklık düşer.İlçe genelinde yıllık sıcaklık ortalaması 140 C‘dir.Yağışların fazla olması havadaki nem oranının yüksek olmasına neden olmaktadır. Bulutluluk oranı % 65 civarındadır. Açık gün sayısı 70 günü geçmez. İlçede oluşan hakim rüzgarlar şunlardır;
a)Poyraz; Bol yağış getirir.
b)Lodos; Fırtına biçiminde eser.
c)Kıble; sıcaklığı artırır.
d)Fön kışın kar eritici; yazın bitkileri koruyucu özelliktedir.
Çaykara’nın güneyini kaplayan Soğanlı ve Haldızen dağları Doğu Anadolu’dan gelen soğuk havayı kısmen keser. Denizden yükselen nemli havanın yağışı kıyılara bırakması, ilçenin iklimini kıyı kesiminden kısmen de olsa farklı kılmasına sebep olur. Genelde yamaç yağışları görülür. Sonbahar ve İlkbahar gezici basınç merkezlerinin neden olduğu cephe yağışları, seyrekte olsa görülür. Soğanlı dağında dağ geçidi tepesinde Bayburt tarafı açık güneşli Çaykara tarafı ise sisli görünümlü bir doğa harikası olayı olup, farklı iklimlerin karşılaştıkları alandır.Yani karasal iklim ile Karadeniz ikliminin karşılaştıkları alandır. Bunun sonucunda Çaykara tarafı orman örtüsü, Bayburt ovası ise çıplak görünümdedir.
Uzungöl
Trabzon'a 99 km ve Çaykara ilçesine 19 km uzaklıkta, deniz seviyesinden 1090 m yükseklikte bulunan Uzungöl, dik yamaçları ve muhteşem orman örtüsü ile Alplerin güzelliğini geride bırakmaktadır. Vadinin ortasında bulunan ve yamaçlardan düşen kayaların Haldizen deresinin önünü kapatmasıyla oluşmuş göl, "Uzungöl" olarak bilinir ve çevreye aynı ad verilmiştir. Özellikle yakınındaki "Şerah" köyünün yöreye uygun tarzda yapılmış eski ahşap evler, doğanın güzelliğini tamamlar özelliktedir.
Yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çeken Uzungöl, sahip olduğu turistik potansiyeli bakımından çok zengindir.
Çevrede trekking, kuş gözlem, botanik amaçlı turların yanı sıra daha yükseklerdeki dağların arasındaki göllere veya yakınlardaki Şekersu, Demirkapı, Yaylaönü gibi diğer yaylalara geziler düzenleme olanağı vardır.
Yaban hayatı bakımından Uzungöl çevresindeki dağlarda ayı, kurt, yaban keçisi, tilki, kafkas dağ horozu gibi çeşitli hayvan türleri barınmaktadır.
Haldizen deresi vadisinde, heyelan sonucu dere yatağının tabii baraj şeklinde kapanması sonucu oluşan göl, çevresindeki ladin ormanları ile çekici bir peyzaj sergiler, Göl kıyısında yer alan Uzungöl yerleşmesi belediye teşkilatına sahip olup, alt yapı çalışmaları devam etmektedir. Trabzon'dan ulaşım, Çaykara'ya kadar 76 km, asfalt ve sonra da 19 km'lik stabilize yol ile sağlanmaktadır. Çaykara·Uzungöl yol bağlantısının ıslah edilmesi gerekmektedir.
Gölün su sathı, mevsiminde gelen su miktarı ile bağımlı olarak cüzi farklılıklar gösterir ise de, genelde boyu 1000 metre, eni 500 metre, derinliği ise 15 metre civarındadır. Gölde alabalık yaşamaktadır. Belediye tarafından hazırlanmış 1/ 2000 uygulama imar planı bulunduğu ifade edilen yerleşmede; geleneksel ahşap yayla yapılarının kuzeybatı yönündeki çayırlık yamaçlardaki konumundan, beton yapılarının kuzeybatı yönündeki çayırlık yamaçlardaki konumundan beton yapılar şeklinde göl kıyısına inmekte olduğu müşahede edilmiştir.Turizm Merkezi olarak belirlenen alanın ilgi odağı olan göl çevresinde topografya, yerleşme alanını sınırlamaktadır.
Bu nedenle kuzeybatıda belirlenen turizm yerleşme alanları ise kot farkı nedeniyle daha düşük rakımlarda kalmaktadır. Bu alanlarda yer alması düşünülen Konaklama tesislerinin göl ve civarını günübirlik, aktiviteler için yoğun şekilde kullanmak isteyecekleri muhakkaktır. Bu durumda, Turizm Merkezi gelişmesinin sağlıklı ve başarılı olabilmesi için göl çevresindeki yapılaşmanın kesinlikle kontrol altında tutulması gerekmektedir. Gölün Çaykara yönünden girişi bugünden büyük yapılarla (cami ve okul) kapatılmış durumdadır. Güneydoğuda yer alanda ise yapılaşma hızla artmaktadır.
Halen gölün güneyinde, Haldizen deresi yanında yer alan özel sektör tarafından yapılmış bulunan 52 yatak kapasiteli ahşap bungalovlardan oluşan tesis başarılı bir uygulama olarak dikkat çekmektedir.
Güneye doğru uzayıp giden Haldizen deresi vadisi büyük doğa zenginliklerine sahiptir. Uzungöl'e yaklaşık 10 ile 20 km mesafede dağların yüksekliklerinde yer alan 10' kadar ufak göl yöredeki aktivite zenginliğini arttırmaktadır. Uzungöl'e bugün bile yabancı gruplar gelerek mevcut tesiste konaklamakta ve güneydeki göllere doğa içinde yürüyüşler yapılmaktadır.
UZUNGÖL'E NASIL ULAŞILIR
Karayolu (By Bus) : Trabzon' dan Türkiye'nin hemen hemen bütün illerine karşılıklı otobüs seferleri vardır.
Deniz Yolu (Maritime Lines) :Trabzon yaz aylarında düzenlenen feribot seferleri ile İstanbul ve İzmir'e bağlandığı gibi, yıl boyunca B.D.T. Ülkelerine çeşitli seyahat acentalarınca gemi ve otobüs seferleri düzenlemektedir.
Hava Yolu (Air Lines) :Uluslararası trafiğe açık Trabzon Hava Limanından yurdumuzun bir çok iline hava ulaşımı sağlandığı gibi, Almanya, Hollanda, ve B.D.T. Ülkeleri ile de karşılıklı seferler yapılmaktadır.
ARAZI YAPISI
Toplam yüzölçümü 573.000 dekar olmasına karşın kullanılabilir tarım arazisi alanla orantılı olmayacak şekilde azdır. Yaklaşık 30.000 dekar çıvarında tarım arazisi vardır. Bunun doğal sonucu olarak nüfus yoğunluğu km2ye 62 kişi ile ilimizin en tenha ikinci ilçesi durumundadır.Bu nüfus yoğunluğu da zamana göre azalma eğilimindedir. İlçemizdeki Haldizen Dağları Trabzon ilinin en yüksek bölümünü oluşturmaktadır.Bu dağlar aynı zamanda Doğu Karadeniz Dağlarının en yüksek bölümü olan Kaçkar Dağlarının batıya doğru son uzantısıdır. İlçemizdeki önemli yükseklikler Demirkapı (3376m) ve Karakaya (3139m) tepeleridir
Caykara göller bakımından da zengindir. Başta Uzungöl heyelan seti gölü, Balıklı Göl, Aygır Gölü, Kara Göl ve Haldizen Dağlarındaki büyüklü küçüklü bazıları peş peşe birer gideğenle birbirine bağlı, alanları 100-1900 m2 genişliğinde değişen buzul gölleridir
Caykara su kaynakları acısından zengindir.Tamamen caykara arazilerinden beslenen ve caykaranın merkezinden geçmekte olan Solaklı deresinin ortalama debisi çaykara sınırlarımızdan çıkış yeri itibari ile ortalama 100 m3 / sn.dir. Bu su miktarının tamamı temiz su kaynağı olup her türlü tatlı su balığının yetişmesine ve yetiştirilmesine müsaittir.
NUFUSA GORE CAYKARA (2000)
Çaykara Belediyesi
( Kadahor ) 5829
Ataköy Belediyesi
şinek
3128
Karaçam Belediyesi
( ogene )
5470
Taşkıran Belediyesi
( çoroş )
4011
Uzungöl Belediyesi
( şerah )
4192
Akdoğan Köyü
( hopşera )
282
Arpaözü Köyü
( ipsil )
219
Aşağıkumlu Köyü
( mimilos )
86
Baltacılı Köyü
( holayisa )
168
Çambaşı Köyü
( anaso ) 783
Çamlıbel Köyü
163
Çayıroba Köyü
( yente ) 308
Demirkapı Köyü
( haldızen )
129
Demirli Köyü
269
Derindere Köyü
( aso ) 79
Eğridere Köyü
( ğorğoras ) 460
Kabataş Köyü
( fotinos )
269
Kayran Köyü
( limli ) 40
Koldere Köyü
( vahtanç )
210
Köknar Köyü
( ogene )
2885
Köseli Köyü
239
Maraşlı Köyü
( paçan )
248
Soğanlı Köyü
( hopşera )
269
Şahinkaya Köyü
( şur )
1787
Şekersu Köyü
168
Taşlıgedik Köyü
262
Taşören Köyü
( zeleka ) 278
Ulucami Köyü
( zeno )
1826
Uzuntarla Köyü
( alisinos )
482
Yaylaönü Köyü
167
Yeşilalan Köyü
( holayisa )
619
Yukarıkumlu Köyü
( mimilos )
101
T O P L A M
35435
Çaykara Dinlenme tesisleri, tesislerin adres ve telefonları
Ensar Motel - Uzungöl / Çaykara - 0462 656 63 21
Sezgin Motel Uzungöl - Çaykara - 0462 656 61 75
Özkan Motel - Uzungöl/Çaykara - 0462 656 62 80
Şekersu Dinlenme Tesisleri - Uzungöl /Çaykara - 0462 656 60 17
Akyüz Motel - Uzungöl /Çaykara - 0462 656 60 92
Önal Motel - Uzungöl /Çaykara - 0462 656 60 74
Doğa Motel - Uzungöl /Çaykara - 0462 656 61 10
İnan Kardeşler Tesisleri Uzungöl - Çaykara - 0462 656 60 21
Limonsuyu Dinlenme Tesisleri - Çaykara - 0462 681 28 68
Otel Taşkın - Çaykara Sultanmurat/YaylaÇaykara - 0462 648 10 06
Akgüller - Turistik Tesisleri - Uzungöl /Çaykara - 0462 656 10 31
ÇAYKARA KÜLTÜR
Çaykara-Dernekpazarı halk oyunları (horon), giysileri ve türküleri hemen hemen Trabzon genelinde olduğu gibidir.
Erkek oyunları: Horon (oyun) kurma, sallama, sıksara ve görçek adı altında iki kişi tarafından oynanan bıçak oyunları oynanır.
Kız oyunları: Oyun (horon) kurma, düz horon, sallama ve atlama oyunlarıdır. Aynı tür oyunlarda ritm aynı olmasına rağmen, değişik köy ve mahallelerde çeşitli figürlerle oynanabilirler Erkek ve kızlar ayrı ayrı düz veya halka şeklinde oynayabildikleri gibi, yakın akrabalıkları bulunan ya da aynı mahalle ve köylerin kız ve erkekleri müşterek oyunları beraber oynayabilirler. Horon, gardiyan veya reis denilen bir erkek tarafından yönetilir. Bütün bunların yanında, birde vaybeni (seyir) denilen, enstrumansız, karşılıklı türkü atışmalı oyun vardır. Enstruman olarak, kaval ve kemençe bulunur.
Giysiler
Erkek:
Başlık; Koyu lacivert veya siyah renkli şayak denilen kumaştan olup iki kulaklı ve arkadan püskülü vardır.
Gömlek; Genellikle ipekten, boğazlı, sol yandan düğmeli ve bol kolludur.
Yelek; Lacivert veya siyah yün kumaştan, kolsuz, U yakalı, binişlidir.
Nuska; Nazar değmesin diye kendisi ve zinciri gümüş olmak üzere boğaza takılır.
Hamayıl; Yine göz değmesin diye, genellikle dörtgen veya kare şeklinde işlemeli, kendisi ve zinciri gümüşten sağ omuz üstünden sol kol altına takılır.
Köstek; Onların üzerinde genellikle altı kat zincirlidir.
Zıpka; Şayak veya siyah yün kumaştan, arkadan körüklü, uçkurludur.
Çizme; Siyah deriden olup hafif körüklüdür.
Kayış; Bele, yanlardan ortaya doğru uzunluğu artan, üzeri gümüş işlemeli asmaları bulunur.
Kız:
Yasma: Önde altın liralar bulunan, desenli, genellikle keten, alın üzerinden arkaya bağlanır.
Yaşmak; Yasmanın üzerinde genellikle beyaz ve pullu ya da işlemeli olup arkadan bağlanır.
Altın liralar; Boğazda, ipek kurdelaya geçirilmiş, ya aynı büyüklükte yada beşi birlik ortada olmak üzere, sayıları genellikle tek olarak takılır.
Fistan; Genellikle çiçekli desenli, kutni denilen bezden ve arkadan farfarlıdır.
Yelek; Fistanın üzerinde, yine kutni denilen eşyadan, veya kendiliğinden desenli kadife, kolsuz, V yakalıdır.
Şalvar; Belden ve aşağıdan uçkurludur.
Çoraplar; Genellikle beyaz yünden olup işlemelidir.
Yemeni-Karalastik-çarık; Yemeni genellikle deriden olup, çok hafif topukludur.
Kuşak; Lahuri veya acem şalından, üçgen şeklinde katlanıp, uc kısmında kursi denen bir püskül bulunur.
Kaytan; Kuşak üzerinde, iki ucunda püskül bulunup, üzerine iğnelik takılır.
Peştemal; Keten veya ipekten olup, fistanın üzerinde bulunur.
ÇAYKARA
TRABZON VILAYETININ TEMSILI YERINDEYSE KUTUP YILDIZIDIR.
4 BELDESI ,27 KOYÜ, VE 11 MAHALLESI, VAHSI DOGASI, KOM LARI, YAYLALARI, HASRET KOKAN INSANLARIYLA EMSALSIZ BIR YALANCI CENNETTIR. BELKI COK BUYUK VE DUZENLI DEYILDIR AMA...TURKIYENIN ÇEKIM MERKEZLERINDEN BIRIDIR. .ZIYARET ETMEZ VE GEZMEZSENIZ MUTLAKA GÜZELI VE SADELIGI TAM TANIMAMISSINIZ DEMEKTIR..
BUYRUN . .BEKLENIYORSUNUZ..
HAYDENN ÇAYKARAYA VE CENNET MEMLEKETINIZE ..
ADMİN-LİKOS
TUMU GURBET MAGDURU OLAN MEMLEKET YETIMI HEMSEHRILERIMIZIN :
GONULLERINDEKI HASRETI BIR NEBZEDE OLSA DINDIREBILIR VE MEMLEKETIMIZI TANITABILIRSEK ...NE MUTLU BIZLERE...GÖNÜLLÜLER ORDUSUNA SIZLERIDE BEKLIYORUZ..
ADMİN-LİKOS
